Zniewolony Umysł

Zniewolony umysł – zbiór 9 esejów Czesława Miłosza napisanych w 1951 r., opublikowanych w 1953 r. przez Instytut Literacki w Paryżu jako t. 3 Biblioteki „Kultury”. Pierwsze wydanie w Polsce ukazało się poza cenzurą w 1978 r. oficjalnie dopiero w 1989 r. Przedmowę do wydania francuskiego (La pensée captive) napisał Karl Jaspers, wstęp do wydania angielskiego (The Captive Mind) – Bertrand Russell.

Utwór o kafkowsko-orwellowskim rodowodzie przedstawia za pomocą paraboli i alegorii analizę procesu intelektualnego uzależnienia się inteligencji wschodnioeuropejskiej od politycznych i ekonomicznych reguł doktryny komunistycznej. Karl Jaspers określił Zniewolony umysł jako znakomite studium „rozbicia człowieka na dwie osoby” pod wpływem olbrzymiej presji ideologicznej.